TÜRK EDEBİYATINDA HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR VE AMERİKAN EDEBİYATINDA EDGAR ALLAN POE TARAFINDAN KULLANILAN GOTİK UNSURLARIN KARŞILAŞTIRMASI


Barlık M. M., Yılmaz B.

III - INTERNATIONAL SYMPOSIUM ON LITERATURE, CULTURE AND LANGUAGE, Bitlis, Türkiye, 12 - 14 Ağustos 2024, ss.127-128

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Bitlis
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.127-128
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Gotik edebiyatın İngiliz edebiyat geleneğinden türetilmesi köklü bir olgudur ve çok sayıda yazar tarafından kullanıldığı açıktır. Horace Walpole'un "Otranto Şatosu" edebiyatta gotik unsurların doğuşuna işaret ediyor; bu olgu, izleyicisinde derin duygusal tepkiler uyandırarak onu ilgi çekici ve okunmaya değer kılıyor. O dönemden itibaren her toplumda gotik unsurlar kullanılmış ve bu durum yaklaşık 200 yıl sonra 19. yüzyılda Türk edebiyatını da etkilemiştir. Romancılar, romanlarında dehşet verici kurgular, grotesk ve doğaüstü varlıklar kullanarak okuyucunun duygularını harekete geçirmeyi amaçlamaktadır. Her ne kadar toplumlar ve romancılar arasında farklılıklar olsa da iki edebi eser arasında pek çok benzerlik bulmak mümkün. 1913 yılında Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın “Gulyabani" romanı yayımlanmış ve Türk Edebiyatının ilk gotik romanı olarak kabul edilmiştir. Gotik unsurlar Türk edebiyatından önce Amerikan Edebiyatında da kullanılmıştır. Tanınmış romancılardan biri de gotik unsurlar içeren birçok kısa öyküsü olan Edgar Allan Poe'dur. Bu makalede Türk ve Amerikan Edebiyatlarını karşılaştırırken Hüseyin Rahmi Gürpınar ve Edgar Allan Poe'nun romanlarını inceleyerek gotik unsurların kültürden nasıl etkilendiği,  hedef noktayı ne şekilde etkilediği ve ülkeler arasında kültürel sınırları nasıl aştığı konusunda derinlemesine bir anlayışa sahip olabileceğiz.