AHLAK-BENLİK BÜTÜNLÜĞÜ: AHLAKİ KİMLİK


Aktürk E.

ŞARKİYAT, cilt.13, sa.3, ss.1127-1143, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 13 Sayı: 3
  • Basım Tarihi: 2021
  • Doi Numarası: 10.26791/sarkiat.1001576
  • Dergi Adı: ŞARKİYAT
  • Sayfa Sayıları: ss.1127-1143
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Ahlaki eylemi/davranışı tam olarak motive eden şey nedir? Ahlaki motivasyona ilişkin teori ve araştırmalar son dönemlerde ahlaki muhakemenin statüsüne odaklanmıştır. Ancak son zamanlarda, ahlaki motivasyonun önemli bir kaynağı olarak kimlik de ön plana çıkmaktadır. Bir birey kendi benlik duygusunu ahlaki kaygılar ve değerler etrafında inşa ettiği sürece ahlaki bir kimliğe sahip olur. Burada ahlaki kaygılar ile kişisel kaygılar birleştiği/bütünleştiği için ahlaki kimlik gerçek benlik olur; ve bireyin eylemlerini yönlendiren en derin ilke olarak deneyimlenir. Nitekim ahlaki olgunluk sadece doğrunun (veya yanlışın) bilgisine sahip olmayı değil, aynı zamanda bu doğru bilgiye uygun hareket etmeyi de gerektirmektedir. Burada başarılması gereken şey hem doğru düşünmek hem de doğru davranmaktır. Buradaki temel iddia ahlaki eylemlerin hem ahlaki yargının hem de ahlaki kimliğin sonucu olduğu ve ahlaki kimliğin ahlaki yargı ile ahlaki eylem arasındaki boşluğu doldurduğudur. Kimliğin ahlaki işleyişte önemli bir rol oynayabileceğine ilişkin bu düşünce ahlaki kimliğe yönelik çalışmalara ilgiyi de artırmıştır. Bu makale, ahlaki kimlik ile ahlaki eylem arasındaki ilişkiye yönelik bir araştırmayı hedeflemektedir.