Yerbilimleri/Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Dergisi, cilt.40, sa.1, ss.72-91, 2019 (Scopus)
Bu çalışma, Demirkapı (Hamur-Ağrı) dolaylarındaki volkanik kayaçların petrografik ve
jeokimyasal özelliklerini ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Çalışma alanındaki
volkanitler subalkali, kalkalkali, yüksek K’lu seri ve şoşonitik özelliklere sahip olup
andezit, dasit, ignimbrit ve tüflerden meydana gelirler. Bu volkanik kayaçlar hafif nadir
toprak elementleri (HNTE) ve büyük iyonlu litofil elementler (BİLE) (Cs, Rb, Ba, K)
açısından zenginleşme gösterirler. Karlıca volkanitlerinin Nb/Yb and (Th/Nb)N oranları
sırasıyla 8.56-15.52 ve 12.59-15.43 arasında değişir. Ortalama Sr ve Ba değerleri
505.15ppm ve 626.16 ppm olup bu değerler ortalama kıtasal kabuk değerlerinin
üzerindedir. Karlıca volkanitlerindeki bu zenginleşmeler ve yüksek Sr ve Ba
değerlerinden bu kayaçların oluşumu ve evrimi sırasında fraksiyonel kristallenme ile
birlikte kabuksal kirlenmenin de etkili bir süreç olduğu sonucu çıkarılabilir.
This study was carried out to reveal the petrographic and geochemical features of the
rocks around Demirkapı (Hamur-Ağrı). The volcanites in the study area have
subalkaline, calc-alkaline, high-K calc-alkaline and shoshonitic features and consist
of andesite, dacite, ignimbrite and tuffs. These volcanic rocks show enrichments in light rare earth elements (LREE) and large ion lithophile elements (LILE) (Cs, Rb, Ba,
K). The Nb/Yb and (Th/Nb)N ratios of the Karlıca volcanites range between 8.56-
15.52 and 12.59-15.43, respectively. Average Sr and Ba values are 505.15ppm and
626.16ppm, respectively, and these values are higher than average Sr and Ba values
of the continental crust. These enrichments in Karlıca volcanites, and high Sr and Ba
values suggest that crustal contamination is an effective process with fractional
crystallization during the formation and evolution of the these rocks.