ASES V. INTERNATIONAL VAN SCIENTIFIC RESEARCH CONGRESS, Van, Türkiye, 8 - 10 Ağustos 2025, ss.613-631, (Tam Metin Bildiri)
Denizcilik endüstrisi, Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün 2050 “Net Sıfır” hedefi doğrultusunda karbon içermeyen enerji taşıyıcılarını gündemine almış durumdadır. Amonyak (NH3) bu bağlamda, doğrudan CO2 salımı üretmemesi, küresel emtia zincirine görece kolay eklemlenmesi ve yüksek hidrojen yoğunluğu sayesinde stratejik bir alternatif oluşturmaktadır. Bununla birlikte NH3’ün düşük cetan sayısı, uzayan ateşleme gecikmesi ve sınırlı alev yayılım hızı, dizel çevrimli ana makinelerde ciddi yanma ve enjeksiyon yeniden tasarımlarını zorunlu kılmaktadır. Çok noktalı pilot-dizel enjeksiyon stratejileri ve adaptif zamanlama algoritmaları, kararlı yanma koşullarını sağlamak için öne çıkan başlıca yöntemlerdir. Malzeme tarafında, NH3’ün korozif ve nitrürleyici etkileri bakır, çinko ve standart karbon çeliklerinde yüzey bozulmasına yol açar; bu nedenle paslanmaz çelik, nikel-bazlı alaşımlar ve gelişmiş kaplama teknolojileri kritik hatlar için tercih edilmelidir. Emisyon yönetiminde NOx ve N2O oluşum mekanizmaları, seçici katalitik redüksiyon (SCR) sistemlerinin reaksiyon kinetiği ve işletme sınırlarını yeniden tanımlamaktadır. Depolama ve transfer evrelerinde -33 °C’de sıvılaştırılmış veya 10–15 bar basınçta gaz fazlı tanklar kullanılmakta; termal izolasyon, entegre havalandırma ve kaçak tespiti, gemi stabilitesi ve personel güvenliği açısından yeniden değerlendirilmelidir. Literatürde raporlanan prototip motor çalışmaları ve güncel regülasyon incelemeleri, NH3’ün enerji yoğunluğu düşüklüğüne rağmen uzun vadeli bir karbon-nötr çözüm sunabileceğini göstermektedir. Bu bildiri, mevcut akademik ve endüstriyel bilgi birikimini sentezleyerek amonyak yakıtlı gemi ana makinelerinin teknik fizibilitesini, karşılaşılan başlıca mühendislik kısıtlarını ve doğurdukları güvenlik gereksinimlerini kapsamlı biçimde ortaya koymaktadır.