Kadmiyum (Cd), karaciğer de dahil olmak üzere vücudun birçok organında oksidatif strese neden olan güçlü çevresel toksik maddelerden biridir. Perga (Arı ekmeği), tıbbi özellikleri nedeniyle apiterapötik amaçlarla kullanılmaktadır. Bu çalışma, Cd maruziyeti sonucu karaciğerde meydana gelen endotelyal hasar ve yangısal hücre aktivasyonu üzerine perganın etkinliğini araştırmak amacıyla yapıldı. Bu amaçla 32 adet erkek wistar sıçan rastgele kontrol, perga (0.5 g/kg perga), Cd (5 mg/kg CdCl2) ve perga + Cd (0.5 g/kg perga + 5 mg/kg CdCl2) olmak üzere 4 gruba (8 sıçan/grup) ayrıldı. Dört hafta boyunca günlük intragastrik Cd ve/veya perga uygulandı. Çalışma sonunda ratlar sakrifiye edilerek karaciğer doku kesitleri hematoksilen-eozin ve Masson’s Trichrom ile boyandı. İmmunohistokimyasal olarak karaciğer sinüzoidal endotelindeki reaktivite CD34, Kupffer hücrelerindeki reaktivite CD68 ve T-lenfosit hücrelerinin seviyeleri CD3 antikorları kullanılarak belirlendi. Cd'ye maruz kalma, karaciğer önemli histolojik değişikliklere neden oldu. İmmunohistokimyasal olarak Cd maruziyeti CD34, CD68 ve CD3 ekspresyonlarında artışa neden oldu. Öte yandan, Cd ve perga'nin birlikte işlenmesi bazı histopatolojik değişiklikleride kısmi iyileşmeye neden oldu. Cd grubu ile kıyaslandığında, Cd + perga grubunda CD34 ve CD68 pozitifliğinde azalma meydana gelirken gruplar arasında CD3 pozitif hücrelerin sayısında analamlı bir farklılık tepit edilmedi. Sonuçlar, rat karaciğerinde meydana gelen histopatolojik değişikliklerin ve yangının perga takviyesi ile kısmen iyileşme gösterebileceğini ortaya koydu.
Cadmium (Cd) is one of the potent environmental toxicants that causes oxidative stress in many organs of the body, including the liver. Perga (bee bread) is used for apitherapeutic purposes due to its medicinal properties. This study was conducted to investigate the effectiveness of perga on endothelial damage and inflammatory cell activation in the liver as a result of exposure to Cd. For this purpose, 32 male Wistar rats (8 rats/group) were randomly divided into 4 groups, as the control, perga (0.5 g/kg of perga), Cd (5 mg/kg of CdCl2), and Cd + perga (0.5 g/kg of perga + 5 mg/kg of CdCl2) groups. Daily intragastric Cd and/or perga was administered for 4 weeks. At the end of the study, the rats were euthanized and liver tissue sections were taken and stained with hematoxylin-eosin and Masson’s Trichrome. Immunohistochemically, the reactivity of the liver sinusoidal endothelium was determined using CD34, the reactivity of the Kupffer cells was determined using CD68, and the levels of T-lymphocyte cells were determined using CD3 antibodies. Exposure to Cd caused significant histological changes in the liver. Immunohistochemically, exposure to Cd caused an increase in the expressions of CD34, CD68, and CD3. On the other hand, the cotreatment of Cd and perga caused partial improvement in some histopathological changes. Compared to the Cd group, there was a decrease in CD34 and CD68 positivity in the Cd + perga group, while no significant difference was detected in the number of CD3-positive cells between the groups. The results revealed that the histopathological changes and inflammation in the rat liver could partially improve with perga supplementation.