Coulomb stress changes and magnitude-frequency distribution for Lake Van region


Creative Commons License

Alkan H., Bayrak E.

Maden Tetkik ve Arama Dergisi, ss.141-156, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Türkiye ve civarının tektoniği Arap, Avrasya, Afrika ve Anadolu levhalarının etkisindedir ve yüksek depremselliğe sahiptir. Türkiye’nin doğusunda bulunan Van Gölü ve civarı ise tarihsel ve aletsel dönemde yıkıcı etkiye sahip orta ve büyük birçok depreme maruz kalmıştır. Bu çalışmada Van Gölü ve civarında meydana gelen depremler kullanılarak bölgenin tektonik gerilme durumu Coulomb gerilme değişimi ve b-değeri dağılımı kullanılarak araştırılmıştır. Coulomb gerilme değişimini hesaplamak için 2000 ile 2020 arasında meydana gelen (M≥4.0) 83 adet deprem kullanılmıştır. b-değerini hesaplamak için ise 1903 ile 2021 yılları arasında meydana gelen 17815 deprem kullanılmıştır. Coulomb gerilme değişimi ile depremler sonrası oluşan enerjinin yakın faylara transferi hakkında fikir sahibi olunabilir. Gerilmenin derinlikle değişimini modellemek için farklı derinlikler de Coulomb gerilme değişimi ve b-değeri haritaları oluşturulmuştur. Özellikle Van Gölü’nün doğusunda bulunan Van ve Yeniköşk fayları civarında pozitif Coulomb gerilme değerleri ile birlikte düşük b-değerleri gözlenmiştir. Bunun aksine, Süphan ve Nemrut volkanları civarında Coulomb gerilme değişiminde önemli bir değişim gözlenmemiş ve bu bölgede yüksek b-değerleri elde edilmiştir. Coulomb gerilme değişimi ile deprem episantr dağılımının da uyum içinde olduğu ve meydana gelen depremlerin büyük bir kısmının pozitif Coulomb alanlarında meydana geldiği görülmüştür. Sonuç olarak, Coulomb gerilme ve b-değeri değişimi birlikte yorumlanarak gerilme seviyesinin yüksek olduğu bölgeler ortaya konulmuştur.