Arvâsî Şeyhlerinin Anadolu’ya Gelen İlk Ceddi: Şeyh Kâsım el-Bağdâdî ve Seyâhatnâme Adlı Eseri’nin Kayıp Olan Orijinal Nüshası


Creative Commons License

İdiz F.

Sufiyye, sa.14, ss.238-255, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2023
  • Dergi Adı: Sufiyye
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.238-255
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Başlangıçta Kâdiriyye daha sonra Nakşibendiyye tarîkatlarını temsil etmiş olan ve Arvâsîler

olarak bilinen ailenin Anadolu’ya gelen ilk ceddi, Hacı Kasım el-Bağdâdî’dir. Moğolların Bağdat’ı

istilası üzerine Şeyh Abdurrezzâk el-Kâdirî’nin halifelerinden Hacı Kâsım el-Bâğdadî, şeyhinden

izin alarak ailesi ile birlikte Anadolu’ya göç etmiştir. Musûl’dan Mardin, Diyarbakır, Urfa ve

Bursa’ya giden el-Bağdâdî, Siirt’in Pay köyüne yerleşerek irşad görevini sürdürmüş ve dolayısıyla

Anadolu’da Kâdiriyye Tarîkatı’nı yayan önemli şahsiyetlerden birisi olmuştur. Ölmeden önce

oğlu ve halifesi olan Şeyh Haydar’a geçmişlerini anlatan Seyâhatnâme adında bir eser yazmasını

vasiyet etmiş ve oğlu da vasiyetini yerine getirmiştir. Söz konusu Seyâhatnâme’de ailenin

Anadolu’ya gelişi, aile şeceresi, Şeyh Kâsım el-Bağdâdî’nin tarîkat icâzeti gibi önemli bilgiler

birinci ağızdan aktarılmıştır. Son zamanlarda bulup inceleme fırsatı elde ettiğimiz yazma eser,

Kâdiriyye Tarîkatı’nın Anadolu’ya gelişi, Bursa’nın fetih tarihi vb. bazı tarihi olaylara ışık tutuyor

olması açısından önemli bir yer teşkil etmektedir. Bu makalede Şeyh Kâsım el-Bağdâdî’ye

ait Seyâhatnâme’nin orijinal nüshası ve içeriği hakkında bilgi verilecektir.