Akademik Veri Yönetim Sistemi
Hakkari Review, cilt.8, sa.1, ss.56-74, 2024 (Hakemli Dergi)
II. Dünya Savaşı ile ilgili çok sayıda eser bulunmaktadır. II. Dünya Savaşı’nda Almanya’nın Türkiye
politikasına dair az sayıda da olsa yayınlar mevcuttur. Bununla birlikte Alman arşivlerinde Türkiye konusu
üzerinde çalışılan araştırma sayısı yetersiz olup Alman kaynakları büyük ölçüde taranmamıştır. Bunun yanı sıra
Türk Dışişleri Bakanlığı arşivinin araştırmacılara açık olmaması da önemli bir sorun/etken olarak bu alanda
kendini hissettirmektedir. Dünya II. Dünya Savaşı’na doğru giderken Almanya’nın Türkiye’nin iç ve dış
politikası hakkında değerlendirmelerini içeren 1938 ve 1939 yıllarına ait raporların bu bağlamda alana katkı
olacağı düşünülmektedir. Ayrıca bu dönem Türkiye’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün ölümü ile Alman
raporlarında özellikle vurgulanan, Atatürk sonrası Türkiye’nin yürüttüğü politikaların değişip değişmeyeceği,
nereye evrileceği konusu da dikkat çekmektedir. Almanya özellikle Hitler’in iktidarı ele geçirmesi sonrasında
Türkiye ile ekonomik, siyasal ve kültürel ilişkilerini artırmaya yönelmiştir. Bu bağlamda savaş öncesinde
Türkiye’nin en büyük ticarî partneri olmuştur. Almanya bu ekonomik güç ve etkisinin siyasal alanda da
yansımalarının olacağını/olması gerektiğini de hesaba katmıştır. Bu çalışmada yukarıdaki açıklamalar
çerçevesinde Almanya’nın Türkiye değerlendirmeleri arşiv belgeleri ile ortaya konulmaya çalışılmıştır