Kur’ân-ı Kerîm’de Hz. Muhammed Dışındaki Peygamberlere Yapılan Uyarıların Analizi


Creative Commons License

Doğan M. Z.

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt.19, ss.102-135, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Yüce Allah, insanları doğru yola iletmek ve onları kötülüklerden sakındırmak için peygamberler göndermiştir. Onlar Allah’tan aldıkları bu kutsal görevi günahlardan uzak durarak ve ümmetlerine örnek olacak şekilde eksiksiz ifa etmişlerdir. Ancak beşer olmaları hasebiyle peygamberlerden de bazen küçük hatalar sâdır olabilmiş ve Kur’ân’da onların bu hatalarından ötürü uyarıldıkları beyân edilmiştir. Peygamberlerin bu uyarıları, onların resûl yönleriyle değil, doğrudan içtihatları sebebiyle evla olanı terk etmeleriyle ilgilidir. Neticede Allah’ın, onları bu hataları üzerinde bırakmayarak doğru yönde uyarmış olduğu açıktır. Peygamberler ise yapılan bu uyarılar karşısında en ufak bir ihmale kapılmadan gösterilen doğruya yönelerek kemale ermişlerdir. Bu çalışmada ilk önce peygamberlere yapılan uyarların anlaşılmasında en etkin amillerden biri olan ismet sıfatının kavramsal içeriği ile ilgili kelâmî mezheplerin görüşleri ve itâb kavramı incelenmiş, ardından da Kur’ân’da yaptıkları hatalarından dolayı pişmanlık duyan ve bu yönde uyarıldıkları zikredilen peygamberlerden Hz. Âdem, Hz. Nûh, Hz. Mûsâ, Hz. Dâvûd, Hz. Süleymân ve Hz. Yûnus’a yapılan itâb âyetleri mümkün mertebe mezhebî tartışmalara dalmadan analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kur’ân, Peygamberler, İsmet, Hata, Uyarı.

Almighty Allah sent prophets to guide mankind to the right path and forbid them from sins. Thus, the prophets precisely performed this holy mission they received from Allah by staying away from sins so that they would set an example to their ummah. However, since the prophets are human, sometimes, they also made some slight mistakes; and it is stated in the Qur’an that they therefore were warned due to these mistakes. As can be understood from the verses, the warnings made to the prophets are not related to their prophethood but to their abandonment better decision based on their direct ijtihad. As a result, it is clear that Allah did not leave them on their mistakes but warned them in the right direction. And, in the face of these warnings, the prophets also attained perfection by turning to the truth without showing slightest negligence. In this study, the concept of itâb and the views of Kalam sects related to conceptual content of virtue attribute, one of the most effective agents in comprehending the warnings made to the prophets was initially investigated, and then, the verses in which warnings are clearly mentioned in Qur’an about prophets such as Adam, Noah, Moses, David, Solomon and Jonah, who made faults and regretted them, were tried to be analyzed without engaging in sectarian disputes as much as possible.

Keywords: Qur’an, Prophets, Virtue, Mistake, Warning