Akademik Veri Yönetim Sistemi
Hayvansal Üretim Dergisi / J. Anim. Prod., cilt.32, sa.1, ss.35-44, 2021 (Hakemli Dergi)
Amaç: Bu çalışmada, Hırik (Hamdani x Akkaraman melezi) koyunlarının temel verim özelliklerinden döl, süt ve yapağı verimi özellikleri incelenmiştir.
Materyal ve Yöntem: Hayvan materyalini, Bitlis ili Tatvan ilçesine bağlı Yoncabaşı köyünde yetiştirilen 150 baş Hırik (Hamdani x Akkaraman melezi) koyunu ve bunlardan elde edilen kuzular oluşturmuştur. Doğan kuzular 24 saat içerisinde 100 g duyarlılıktaki dijital tartı aleti ile tartılarak doğum ağırlığı ve ananın doğum sonu ağırlığı alınmıştır. Laktasyon süt verimi ve süresi Trapez II Yöntemi ile hesaplanmıştır. Her koyuna ait kirli yapağı gömleği ve canlı ağırlığı 100 g’a duyarlı elektronik dijital baskül ile tartılarak koyunların kirli yapağı ağırlığı ve kırkım sonu canlı ağırlığı belirlenmiştir. Daha sonra, analize yetecek miktarda ve örnek alma tekniğine uygun bir şekilde sürüden şansa bağlı seçilen 45 baş koyunun sağ omuz ve son kaburga bölgesinden yapağı numuneleri alınmış ve yapağı randımanı belirlenmiştir.
Bulgular: Hırik koyunlarında belirlenen döl verim özelliklerinden; gebelik oranı % 96.67, kısırlık oranı % 3.33, yavru atma oranı % 2, kuzulama oranı % 94.67 ve ikizlik oranı % 11.97 olarak bulunmuştur. Koçaltı koyun başına doğan kuzu sayısı (KAKBDKS) 1.06, doğuran koyun başına kuzu sayısı (DKBDKS) 1.12 ve150. gündeki yaşama gücü % 100 olarak tespit edilmiştir. Kuzularda ortalama doğum ağırlığı 3.05±0.03 kg, koyunların doğumdaki ortalama canlı ağırlığı 56.93±0.62 kg ve gebelik etkenliğine ilişkin ortalama ise 6.34±0.02 kg olarak saptanmıştır. Hırik koyunlarında ortalama laktasyon süt verimi 174.50±0.58 l ve laktasyon süresi 221.77±1.57 gün olarak tespit edilmiştir. Kirli yapağı verimine ilişkin genel ortalama 2.51±0.04 kg olarak bulunmuştur. Kırkım sonu canlı ağırlığının genel ortalaması 64.97±0.27 kg olarak belirlenmiştir. Yapağı randımanına ilişkin genel ortalama % 71.44±1.08 olarak tespit edilmiştir.
Sonuç: Hırik koyunlarında yapılacak ıslah çalışmaları ile döl verimi, laktasyon süt verimi, laktasyon süresi, kirli yapağı verimi ve yapağı randımanının çok daha ileri seviyelere çıkarılabileceği düşünülmektedir.
Objective: In this study, characteristics of the reproduction, the milk yield, and fleece yield in Hırik (Hamdani x Akkaraman crossbred) sheep were investigated.
Materials and Methods: The animal material consisted of a total of 150 head ewes of Hırik (Hamdani x Akkaraman crossbred) and their lambs in Yoncabaşı village of Bitlis province. Born lambs were weighed by a digital weighing instrument with a sensitivity of 100 g within 24 hours, and postpartum weights of ewes were taken. The milk yield and the period of lactation were calculated by Trapeze II Method. Each of body weight of ewes after shearing and ewes' greasy fleece were weighed using electronic digital weighing scale with 100 g sensitivity. Fleece samples were taken from area of the last rib on the right shoulder of 45 head of ewes randomly selected from herd as sufficient quantity for analysis according to the sampling technique.
Results: In Hırik sheep, the pregnancy rate, the infertility rate, the abortion rate, the lambing rate, and the twinning rate as traits of reproduction were 96.67 %, 3.33 %, 2 %, 94.67 %, and 11.97 %, respectively. The fecundity, the litter size, and the survival rate at 150th day were found as 1.06, 1.12, and were 100 %, respectively. The averages of the birth weight of lambs, the body weight of post-partum ewes, and the pregnancy efficiency were 3.05±0.03, 56.93±0.62, and 6.34±0.02 kg, respectively. The means of the lactation milk yield and the period in Hırik ewes were 174.50±0.58 l and 221.77±1.57 day, respectively. Average greasy fleece yield of Hırik ewes was 2.51±0.04 kg. Average live weight after shearing was 64.97±0.27 kg. General mean for clean fleece percentage was found as 71.44±1.08 %.
Conclusion: It has been concluded that the fertility, the milk yield and the period of lactation, greasy fleece yield, and clean fleece percentage can be increased to a much higher level with a selection process to be carried out in Hırik sheep.