Turan-Sam, vol.14, no.56, pp.176-182, 2022 (Peer-Reviewed Journal)
Her toplum yaşadığı coğrafyaya uygun olarak kimi hayvanlara sembolik anlamlar yükler. Bu durum Türk kültüründe daha çok at, kurt, kartal gibi bazı hayvanlarda görülmektedir. Bu hayvanlar bugün tıpkı eski Türk kültüründe olduğu gibi gücün, cesaretin ve hâkimiyetin sembolü olarak bilinmektedir. Ancak bazı durumlarda olumsuz, çirkin ya da istenmeyeni göstermek adına kullanılan hayvanlar da vardır. Bunun en tipik örneklerine Türkiye Türkçesi ağızlarında rastlanmaktadır. Kimi hayvanlar kutsal ya da topluma faydalı olarak değer kazanırken kimileri de zararlı ya da çirkin olma durumlarına göre olumsuz anlam yüklenirler. Benzer durum hayvan adlarından üretilmiş bitki adlarında da kendini göstermektedir. Bu açıdan bakıldığında hayvan adlarından türetilmiş bitki adlarının, hayvanın herhangi belirleyici bir özelliğine göre adlandırıldığı görülmektedir. Makalede, tarihî geçmişi oldukça eskiye dayanan Bitlis’in Ahlat ilçesi ağzında hayvan adlarından benzetme yoluyla oluşturulmuş bitki adlarına örnekler verilerek değinilmiştir. Bu çalışmanın Türkçenin sözvarlığına katkı sunması amaçlanmaktadır.
Every society identifies with some animals. This situation is mostly seen in some animals such as
horses, wolves and eagles in Turkish culture. These animals are known today as the symbol of power, courage
and domination, just as in the old Turkish culture. However, in some cases, there are also animals used to
show negative, ugly or undesirable. The best examples are Turkey Turkish dialects. While some animals are
considered sacred or beneficial to the society in Turkish culture, some are worthless because they are
considered harmful or ugly. This is the same for plant names produced from animal names.
Study; Plant names created by the analogy of animal names were mentioned at the dialect of Ahlat
District of Bitlis, which has a very old history. The study is intended to contribute to the vocabulary of Turkish.