VAN SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ, cilt.15, sa.1, ss.60-68, 2022 (Hakemli Dergi)
ÖZET
Amaç: Karaciğer, fizyolojik ve biyokimyasal fonksiyonlarından dolayı toksik maddelere en fazla maruz kalan
organlardan birisidir. Karaciğer hasarında serbest radikallerin rolü büyüktür ve antioksidan maddelerin
koruyucu etkisi olduğu bilinmektedir. Günümüzde akut ve kronik karaciğer hasarını önlemek amacıyla birçok
farmakolojik ajan denenmektedir. Bu amaçla bu çalışmada CCl₄’ün sıçan karaciğerinde yaptığı akut karaciğer
hasarında sitoprotektif etkileri bilinen resveratrol, kuersetin ve sitoprotektif etkilerinin araştırılması için Rheum
ribes L. (ışkın) uygulandı.
Materyal ve Metot: Gruplarda CCl4 (karbon tetraklorür) 1ml/kg/i.p. olarak zeytinyağında 1:1 oranında
karıştırılıp 7. gün tek doz uygulanırken; resveratrol, kuersetin ve Rheum ribes L. kökü 100 mg/kg oral gavaj yolla
7 gün boyunca uygulandı. 1. grup: kontrol grubu olarak ayrıldı, 2. grup: çözücü %10’luk DMSO (dimetilsülfoksit) grubu, 3. grup: çözücü zeytinyağı grubu, 4. grup: CCl₄ grubu, 5. grup: Rheum ribes L. kökü su ekstraktı,
6. grup: resveratrol, 7. grup: kuersetin, 8.grup: CCl₄ + Rheum ribes L. kökü, 9. grup CCl₄ + resveratrol ve 10. grup:
CCl₄ + kuersetin şeklinde oluşturuldu. 8. gün sıçanlar sakrifiye edilerek kan ve doku numuneleri alındı.
Bulgular: Histopatolojik bulgular incelendiğinde CCl4 tarafından oluşturulan karaciğer hasarında resveratrol
ve kuersetin sitoprotektif etkiler gösterirken; Rheum ribes L.’nin sitoprotektif etkisinin daha zayıf olduğu belirlendi. Biyokimyasal analiz sonuçlarına göre ise ALT ve AST enzim düzeyleri CCl₄ ve CCl₄ ile birlikte tedavi
gruplarında kontrol grubuna göre anlamlı (p<0.001) artış gösterirken; sadece CCl₄ uygulanan gruba göre ise
tedavi gruplarında anlamlı azalmalar (p<0.001) gösterdi.
Sonuç: Tedavi grupları (CCl₄ + Rheum ribes L., CCl₄ + resveratrol, CCl₄ + kuersetin) arasında histopatolojik
değerlendirmeler neticesinde resveratrolün daha etkili olduğu gözlemlenirken; biyokimyasal analizlerde ise
Rheum ribes L.’nin daha koruyucu etkiler gösterdiği belirlendi.
Anahtar Kelimeler: CCl4, Kuersetin, Resveratrol, Rheum ribes L., Siroz.
ABSTRACT
Objective: The liver is one of the most exposed organs of toxic substances due to its physiological and biochemical functions. The role of free radicals in liver damage is great and is known to be a protective effect of antioxidant substances. Today, many pharmacological agents have been tried to prevent acute and chronic liver damage. For this purpose, in this study, to investigate the cytoprotective effects of resveratrol, quercetin and Rheum ribes L.,
which are known to have cytoprotective effects in acute liver damage caused by CCl₄ in rat liver.
Material and Method: A single dose of CCl4 was applied in groups 1 ml / kg / i.p. in olive oil and 1: 1 in 7 days;
Resveratrol, quercetin and Rheum ribes L. roots were administered at 100 mg / kg for 7 days. 1st group control,
2
nd group DMSO, 3rd group olive oil, 4th group CCI4, 5th group Rheum ribes L. water extract, 6th group resveratrol,
7
th group quercetin, 8th group CCI4+ Rheum ribes L. 9th group CCI4+ resveratrol, 10th group CCI4+ quercetin. On
8
th day the rats were sacrificed and blood and tissue samples were taken.
Results: When the histopathological findings are examined, resveratrol and quercetin show cytoprotective effects in liver damage caused by CCl4; It was determined that the cytoprotective effect of Rheum ribes L., was
weaker. According to the results of biochemical analysis, ALT and AST enzyme levels increased significantly
(p<0.001) in the treatment groups with CCl₄ and CCl₄ compared to the control group; showed significant reductions in the treatment groups (p<0.001) compared to the group in which only CCl₄ was administered.
Conclusion: While it was observed that resveratrol was more effective as a result of histopathological evaluations among the treatment groups (CCl₄ + Rheum ribes L., CCl₄ +resveratrol, CCl₄ +quercetin); In biochemical
analyzes, it was determined that Rheum ribes L., showed more protective effects.
Keywords: CCl4, Quercetin, Resveratrol, Rheum ribes L., Cirrhosis.