13. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi, Van, Türkiye, 26 - 28 Ekim 2023, cilt.1, ss.35-36
Bu araştırmanın amacı Norduz koyunlarının laktasyon süt verimini öğrenmek ve kuzularının büyüme-gelişme özelliklerini belirlemektir. Bununla birlikte koyunların süt verimi ile kuzuların büyüme-gelişme arasındaki korelasyonu ve etkileyen faktörleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Koyunlar 30 gün aralıklarla 180. güne kadar sağılmışlardır. Aynı şekilde kuzular da doğum ile birlikte 30 gün aralıklarla 180. güne kadar canlı ağırlık tartımları yapılmıştır. Sağım sonucu 30, 60, 90, 120, 150 ve 180. günde elde edilen süt verimlerinin ortalamaları ve standart hataları sırasıyla; 0,315±0,024, 0,465±0,020, 0,310±0,018, 0,232±0,013, 0,228±0,017, 0,079±0,010 l şeklinde tespit edilmiştir. Laktasyon süt verimi ve laktasyon süresi ortalaması ise 53,934±2,309 l ve 178,242±1,241 gün olarak tespit edilmiştir. Tartımlar sonucu kuzuların 30, 60, 90, 120, 150 ve 180. gün canlı ağırlık ortalamaları ve standart hataları ise sırasıyla; 11,663±0,246, 17,342±0,361, 24,635±0,517, 31,999±0,640, 34,482±0,703, 36,225±0,791 kg olarak tespit edilmiştir. Yapılan GLM analizi sonuçlarına göre cinsiyetin laktasyon süresine etkisinin önemli (P<0,05) ve dişi kuzular lehine bir fark olduğu görülmektedir. Ana yaşı, doğum tipi ve cinsiyetin süt verimine etkisinin (p>0,05) önemsiz olduğu tespit edilmiştir. Ana yaşının 60. ve 90. gün canlı ağırlıklarına etkisinin P<0,05 düzeyinde, doğum tipinin 30 ve 60. gün canlı ağırlığına etkisinin p<0,001 düzeyinde ve 90. gün canlı ağırlığı üzerine P<0,01 düzeyinde önemli etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Ana ağırlığının canlı ağırlık üzerine linear etkileri bakımından; 30. gün canlı ağırlığına p<0.001 düzeyinde, 60. gün canlı ağırlığına p<0,01 düzeyinde ve 90. gün canlı ağırlığına p<0,05 düzeyinde önemli etkisi olduğu tespit edilmiştir. Kuzunun doğum ağırlığının canlı ağırlık üzerine linear etkilerinin ise bütün dönemlerde p<0,001 düzeyinde önemli olduğu tespit edilmiştir.
The aim of this study was to learn the lactation milk yield of Norduz ewes and to determine the growth and developmental characteristics of their lambs. In addition, an attempt was made to determine the correlation between the milk yield of the ewes and the growth development of the lambs, as well as the factors that influence it. The sheep were milked at 30-day intervals until day 180. Similarly, lambs were weighed at 30-day intervals from birth to day 180. The means and standard errors of milk yield at the 30th, 60th, 90th, 120th, 150th, and 180th days after milking were 0.315±0.024, 0.465±0.020, 0.310±0.018, 0.232±0.013, 0.228±0.017, and 0.079±0.010 l, respectively. Mean lactation milk yield and lactation duration were 53.934±2.309 l and 178.242±1.241 days, respectively. After weighing, the mean values and standard errors for live weight of lambs after 30, 60, 90, 120, 150 and 180 days were 11.663±0.246, 17.342±0.361, 24.635±0.517, 31.999±0.640, 34.482±0.703 and 36.225±0.791 kg, respectively. According to the results of GLM analysis, the influence of sex on lactation length was significant (P<0.05) and there was a difference in favor of female lambs. The influence of maternal age, mode of delivery and sex on milk yield was not significant (p>0.05). The effect of maternal age on live weight at day 60 and 90 was significant (P<0.05), and the effect of mode of birth on live weight at day 30 and 60 (P<0.001) and on live weight at day 90 (P<0.01). For the linear effects of maternal weight on live weight, a significant effect was found on live weight at day 30 at the level of p<0.001, on live weight at day 60 at the level of p<0.01, and on live weight at day 90 at the level of p<0.05. The linear effects of lamb birth weight on live weight were significant for all time periods at the p<0.001 level.