EKONOMİK ÖZGÜRLÜKLERİN ÖZEL SAĞLIK HARCAMALARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: E7 ÜLKELERİ PANEL VERİ ANALİZİ


Ersezer Ö.

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakülte Dergisi , cilt.8, sa.16, ss.373-385, 2023 (Hakemli Dergi)

Özet

Küreselleşmenin hızlanması ile birlikte önem kazanan ekonomik özgürlük ve özel sağlık harcamaları arasındaki ilişkiyi inceleyen bu çalışma E7 ülkeleri için 2000-2020 yılları için analiz edilmiştir. Fraser Institute ve Dünya Bankasından elde edilen verileri analiz ederken Pesaran (2007) tarafından geliştirilen Pesaran panel birim kök testi, Gengenbach, Urbain ve Westerlund (2016) Panel Eşbütünleşme Testi ve Dumitrescu ve Hurlin (2012) panel nedensellik testleri kullanılmıştır. Çalışma da sonuç olarak değişkenler arasında yatay kesit bağımlılığın olduğu, eğim parametlerinin heterojen olduğu, ekonomik özgürlükten sağlık harcamalarına doğru uzun dönemli bir eşbütünleşmenin bulunduğu, E7 ülkelerinde ekonomik özgürlükteki 1 birimlik artışa karşılık sağlık harcamalarının 7.055 birim arttığı ve sağlık harcamaları ile ekonomik özgürlükler arasında hem sağlık harcamalarından ekonomik özgürlüklere hem de ekonomik özgürlüklerden sağlık harcamalarına doğru çift yönlü bir nedenselliğin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

This study, which examines the relationship between economic freedom and private health expenditures, which has gained importance with the acceleration of globalization, was analyzed for the E7 Countries for the years 2000- 2020. While analyzing the data obtained from the Fraser Institute and the World Bank, the Pesaran Panel Unit Root Test developed by Pesaran (2007), Gengenbach, Urbain and Westerlund (2016) Panel Cointegration Test and Dumitrescu and Hurlin (2012) Panel Causality Tests were used. As a result of the study, there is cross-sectional dependence among the variables, slope parameters are heterogeneous, there is a long-term cointegration from economic freedom to health expenditures, health expenditures increased by 7,055 units in response to a 1 unit increase in economic freedom in E7 countries ve it has been concluded that there is a bidirectional causality running both from economic freedoms to health expenditures.