Cumhuriyetimizin 100. Yılına Armağan, Bekir Koçlar Ercan Çalış Murat Çabaz, Editör, Berikan Yayınevi, Ankara, ss.367-381, 2023
29 Ekim 1929
günü New York borsasında patlak veren Büyük Buhran kısa zaman zarfında Sovyet
Rusya haricinde, tüm dünyayı etkiledi ve ülke ekonomilerinin çökmesine yol
açtı. Büyük Buhran bilhassa ve önemli derecede tarım ürünleri piyasalarına etki
ettiği için, Türk ekonomisi üzerindeki tahripleri de büyük olmuştur. Ekonomik buhran
yıllarında piyasa gittikçe dalgalı ve hareketli bir seyir izlemiştir. Sürekli
artan fiyatlar sebebiyle şirketler, sanayiciler, çiftçiler üretimi arttırmak
için almış oldukları kredi borçlarını ödeyemez duruma gelmişlerdir. Ticaretin
yavaşlaması, alım gücünün azalması piyasada paranın dönmemesine sebep olmuştu. Bu
ticari durgunluk iflasları beraberinde getirmiştir. Söz konusu dönemde Türkiye’nin
de dış ticaret açığı vermesi, Türk parasının değerinin düşmesine sebep olurken,
yaşanan kriz Türkiye’de, iflasların yaşanmasına neden olmuştur. Yaşanan
olumsuzluklar ve umutsuzluklar, sosyal çöküntüye zemin hazırlamış bir takım
intiharları da beraberinde getirmiştir. Büyük buhran döneminde dünyada yaşanan intihar
dalgası Türkiye’de de görülmüştür. Ekonomik kriz, Türkiye’de toplumun hemen
tamamını etkilediği için ortaya çıkan intihar olayları da farklı gelir
gruplarında kendini gösterebilmişti. Bu çalışmada, 1929 Dünya Ekonomik
Buhranının Türkiye’deki gündelik hayatı nasıl etkilediği ve toplumun halet-i
ruhiyesi üzerinde nasıl iz bıraktığı hususu irdelenmiştir.