1929 Dünya Ekonomik Buhranının Türkiye’deki Sosyal Yaşama Etkisine Bir Örnek: İflaslar ve İntiharlar


Teke C.

Cumhuriyetimizin 100. Yılına Armağan, Bekir Koçlar Ercan Çalış Murat Çabaz, Editör, Berikan Yayınevi, Ankara, ss.367-381, 2023

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: Berikan Yayınevi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.367-381
  • Editörler: Bekir Koçlar Ercan Çalış Murat Çabaz, Editör
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

29 Ekim 1929 günü New York borsasında patlak veren Büyük Buhran kısa zaman zarfında Sovyet Rusya haricinde, tüm dünyayı etkiledi ve ülke ekonomilerinin çökmesine yol açtı. Büyük Buhran bilhassa ve önemli derecede tarım ürünleri piyasalarına etki ettiği için, Türk ekonomisi üzerindeki tahripleri de büyük olmuştur. Ekonomik buhran yıllarında piyasa gittikçe dalgalı ve hareketli bir seyir izlemiştir. Sürekli artan fiyatlar sebebiyle şirketler, sanayiciler, çiftçiler üretimi arttırmak için almış oldukları kredi borçlarını ödeyemez duruma gelmişlerdir. Ticaretin yavaşlaması, alım gücünün azalması piyasada paranın dönmemesine sebep olmuştu. Bu ticari durgunluk iflasları beraberinde getirmiştir. Söz konusu dönemde Türkiye’nin de dış ticaret açığı vermesi, Türk parasının değerinin düşmesine sebep olurken, yaşanan kriz Türkiye’de, iflasların yaşanmasına neden olmuştur. Yaşanan olumsuzluklar ve umutsuzluklar, sosyal çöküntüye zemin hazırlamış bir takım intiharları da beraberinde getirmiştir. Büyük buhran döneminde dünyada yaşanan intihar dalgası Türkiye’de de görülmüştür. Ekonomik kriz, Türkiye’de toplumun hemen tamamını etkilediği için ortaya çıkan intihar olayları da farklı gelir gruplarında kendini gösterebilmişti. Bu çalışmada, 1929 Dünya Ekonomik Buhranının Türkiye’deki gündelik hayatı nasıl etkilediği ve toplumun halet-i ruhiyesi üzerinde nasıl iz bıraktığı hususu irdelenmiştir.