5. Uluslararası Sosyal Beşeri ve İdari Bilimler Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 25 - 27 Ekim 2018, ss.98, (Özet Bildiri)
Öz
Özet İç kontrol sistemi, hata ve/veya hileli işlemleri azaltmak suretiyle işletme faaliyetlerinin ve
muhasebe bilgi sistemi ile ortaya çıkan finansal raporların güvenilirliklerini artıran; yasa, yönetmelik ve
planlara uygun davranışı mümkün kılan; varlıkların daha etkili bir biçimde korunmasını ve
kullanılmasını sağlayan ve bütün personelin desteğini gerektiren önemli bir sistemdir. İç kontrol
uygulamalarını ele alan modellerin en önemlisi ise kuşkusuz COSO (Committee of Sponsoring
Organizations) olarak bilinen modeldir. Bu araştırmanın amacı, işletmelerde iç kontrole yönelik
uygulamaların COSO modeli açısından değerlendirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda, Van Organize
Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren işletmelerden 41’inin yetkilisiyle 2018 Haziran ayında görüşülmüş
ve anket formunda yer alan ifadelere ait katılım düzeyleri belirlenmeye çalışılmıştır. İç kontrol
sisteminin işlerliğinin düzeyi ile COSO modelinin beş unsuruna uyum düzeyi arasında paralellik olduğu
varsayımından hareketle anket formunda, modelin 5 unsuruna (Kontrol Ortamı, Risk Yönetimi, Kontrol
Faaliyetleri, Bilgi-İletişim ve Gözetim) yönelik 44 ifadeye yer verilmiştir. Anketin Cronbach's Alpha İç
Tutarlılık Katsayısı 0,906 olarak hesaplanmıştır. Araştırmada uygulanan anket ile elde edilmiş olan
veriler, SPSS 22 paket programı ile analize tabi tutulmuştur. Deneklerden, her bir ifadeyi Tam Katılırım,
Çok Katılırım, Orta Derecede Katılırım, Az Katılırım ve Hiç Katılmam düzeyleri açısından
değerlendirmeleri istenmiştir. Elde edilen verilerin analizi sonucunda, COSO modelinin unsurları
açısından yöneltilen ifadelere ait katılım düzeyinin hem unsurların her biri açısından hem de geneli
açısından Çok Katılırım düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Araştırma kapsamındaki işletmeler
açısından iç kontrole yönelik uygulamaların COSO modeline uyum düzeylerinin yüksek olduğu
saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: İç Kontrol, İç Kontrol Sistemi, Coso