İç Kontrole Yönelik Uygulamaların Coso Modeli Açısından Değerlendirilmesi: Van Organize Sanayi Bölgesi’ndeki İşletmelerde Bir Araştırma

Demir M., Çiçekay H.

5. Uluslararası Sosyal Beşeri ve İdari Bilimler Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 25 - 27 Ekim 2018, ss.98

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.98
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Öz

Özet İç kontrol sistemi, hata ve/veya hileli işlemleri azaltmak suretiyle işletme faaliyetlerinin ve

muhasebe bilgi sistemi ile ortaya çıkan finansal raporların güvenilirliklerini artıran; yasa, yönetmelik ve

planlara uygun davranışı mümkün kılan; varlıkların daha etkili bir biçimde korunmasını ve

kullanılmasını sağlayan ve bütün personelin desteğini gerektiren önemli bir sistemdir. İç kontrol

uygulamalarını ele alan modellerin en önemlisi ise kuşkusuz COSO (Committee of Sponsoring

Organizations) olarak bilinen modeldir. Bu araştırmanın amacı, işletmelerde iç kontrole yönelik

uygulamaların COSO modeli açısından değerlendirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda, Van Organize

Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren işletmelerden 41’inin yetkilisiyle 2018 Haziran ayında görüşülmüş

ve anket formunda yer alan ifadelere ait katılım düzeyleri belirlenmeye çalışılmıştır. İç kontrol

sisteminin işlerliğinin düzeyi ile COSO modelinin beş unsuruna uyum düzeyi arasında paralellik olduğu

varsayımından hareketle anket formunda, modelin 5 unsuruna (Kontrol Ortamı, Risk Yönetimi, Kontrol

Faaliyetleri, Bilgi-İletişim ve Gözetim) yönelik 44 ifadeye yer verilmiştir. Anketin Cronbach's Alpha İç

Tutarlılık Katsayısı 0,906 olarak hesaplanmıştır. Araştırmada uygulanan anket ile elde edilmiş olan

veriler, SPSS 22 paket programı ile analize tabi tutulmuştur. Deneklerden, her bir ifadeyi Tam Katılırım,

Çok Katılırım, Orta Derecede Katılırım, Az Katılırım ve Hiç Katılmam düzeyleri açısından

değerlendirmeleri istenmiştir. Elde edilen verilerin analizi sonucunda, COSO modelinin unsurları

açısından yöneltilen ifadelere ait katılım düzeyinin hem unsurların her biri açısından hem de geneli

açısından Çok Katılırım düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Araştırma kapsamındaki işletmeler

açısından iç kontrole yönelik uygulamaların COSO modeline uyum düzeylerinin yüksek olduğu

saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: İç Kontrol, İç Kontrol Sistemi, Coso