İTÜ 10. Endüstriyel Kirlenme Kontrolü Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 7 - 09 Haziran 2006, ss.206-213
Bu araştırma, 2001-2002 yıllan
arasında Van'da doğal bir çayır alanında sulu koşullarda yürütülmüş olup,
çabşmada organik gübre olarak arüma çamurunun 4 dozu (2.5, 5, 7.5, ve 10
ton/da) ile azot ve fosfor kaynağı olarak ise kimyasal gübrenin 4 dozu (2.5 (P)
+ 5
(N) , 5 (P)
+ 10
(N), 7.5 (P) + 15 (N), 10 (P),
+ 20
(N)) uygulanmıştır. Antma çamuru ve fosforlu gübreler sonbaharda, azodu gübre
ise ilkbaharda uygulanmıştır. Deneme Tesadüf Blokları deneme desenine göre üç
tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Üst toprakta (0-20 cm) toprak azot içeriği
antma çamuru uygulama dozu arttıkça artarken, alt toprakta toprak azot içeriği
değişmemiştir. Diğer taraftan, kimyasal gübre uygulamalan üst toprak azot
içeriğinde önemli bir değişikliğe neden olmazken, alt- toprak (20-40 cm) azot
içeriği nispeten azalmıştır. Antma çamuru uygulamalan sonucunda üst topraktaki
fosfor miktan kimyasal gübre uygulamalarına göre daha fazla artmıştır, diğer
taraftan alt toprak fosfor miktan ise kimyasal gübre uygulamalarında antma
çamuru uygulamalarına göre daha fazla artmıştır. Bu durum kimyasal gübrelemeden
kaynaklanan fosforun toprağın alt tabakalarına kadar yıkandığım, antma çamuru
uygulamalarından kaynaklanan fosforun ise yıkanmayıp daha çok toprağın üst
katmanlarında biriktiğini göstermektedir. Sonuç olarak, doğal çayırların azot
ve fosfor gereksinimi kentsel antma çamuru kullanılarak karşılanabilir ve aynca
antma çamurunda bulunan azot ve fosfor toprakta kimyasal gübreden kaynaklanan
azot ve fosfor kadar yıkanmamakta ve bitkiler için daha uzun süre yarayışlı
olabilmektedir.