Akademik Veri Yönetim Sistemi
DİSİPLİNLERARASI SOSYAL BİLİM ARAŞTIRMALARI: KURAMDAN UYGULAMAYA MAKALELER 2, Prof. Dr. Yusuf ARSLAN, Editör, KALAN YAYINLARI, İstanbul, ss.31-40, 2025
Azerbaycan
edebiyatında son dönemlerde en çok işlenen tarihî konuların başında Karabağ’ın
işgali ve zafere giden süreç gelmektedir. Bilhassa Şuşa’nın bağımsızlığı
yazarların ilgisini çekmekte, bu konuda çocuk kitaplarından yetişkinler için
öykü, şiir, tiyatro ve romanlara varıncaya kadar birçok türde eserler
verilmektedir. Bu eserler kendi içlerinde savaşın farklı cephelerini
yansıtırlar. Bu cephelerden biri de savaşın yarattığı “sürgün / göç”tür. Bu
kavramlar savaşın sivil halk üzerinde yarattığı travmayı, parçalanan aileleri,
katliamları, yok olan hayatları işlemesi açısından önem kazanır. Yakın dönem
Azerbaycan tarihini oldukça meşgul eden ve yarım asrı aşan bir işgal süreciyle
büyüyen yazar ve şairler, halkta millî bir bilinç oluşturmak ve gelecek
kuşaklara bu süreci hatırlatmak adına savaşın bu vahim sürecini de
işlemişlerdir. Modern Azerbaycan edebiyatının son dönem yazarlarından olan
İlham Aliyev de Gecenin Rengi adlı
romanında Ermeniler tarafından işgal edilen Dağlık Karabağ’da verilen özgürlük
mücadelesini ve bunun neticesinde ortaya çıkan göç ve sürgün cephesini konu
alır. Biz de bu yazımızda söz konusu romanı “göç / sürgün” kavramları etrafında
incelemeye çalışacağız.
Anahtar Kelimeler: İlham Aliyev, Azerbaycan
edebiyatı, göç, sürgün, Türk edebiyatı, Karabağ Savaşı, Gecenin Rengi.
Looking at the
Karabakh War from the Perspective of Migration and Exile:
The
Color of the Night
Abstract
In
Azerbaijani literature, the occupation of Karabakh and the process leading to
victory are among the most frequently discussed historical topics in recent
times. The independence of Shusha in particular attracts the attention of
writers, and many types of works are produced on this subject, from children's
books to stories, poems, plays and novels for adults. These works reflect the
different fronts of the war. One of these fronts is the
"exile/migration" caused by the war. These concepts gain importance
by depicting the trauma that the war has caused to civilians, the families that
are torn apart, the massacres and the lives that are destroyed. Writers and
poets who have grown up with an occupation process that has occupied the recent
history of Azerbaijan and lasted more than half a century, have also depicted
this grave process of the war in order to create a national consciousness in
the people and to remind future generations of this process. Ilham Aliyev, one
of the writers of the last period of modern Azerbaijani literature, also deals
with the struggle for freedom in Nagorno-Karabakh, which was occupied by the
Armenians, and the migration and exile front that emerged as a result of this
in his novel The Color of the Night. In
this article, we will try to analyze the novel in question around the concepts
of "migration / exile".
Keywords: Ilham Aliyev, Azerbaijani
literature, migration, exile, Turkish literature, Karabakh War, Color of the Night.