Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, cilt.18, sa.1, ss.175-195, 2025 (Hakemli Dergi)
Günümüz dünyasının karşılaştığı önemli fenomenlerden biri sınır aşan göçlerdir. Yerkürenin farklı coğrafyalarında yaşanan savaş, yoksulluk, doğal afetler, ekonomik ve sosyo-politik istikrarsızlıklar şeklinde iç içe geçen dinamikler insanların yerinden edilmesine neden olmaktadır. Bu sorunların önemli kısmıyla yüzleşen Afganistan, 1980’li yıllardan beri dünyanın farklı bölgelerine ciddi ölçüde göç veren ülke konumundadır. Afganlar yaşadığı zorluklara karşı mücadele etme biçimi olarak kabul ettiği ulus-ötesi hareketliliklerini sığınma elde edebilmek amacıyla uzun mesafeleri düzensiz yollarla geçmeye çalışmaktadır.
2021’de Taliban’ın iktidarı yeniden ele geçirmesinin ardından ülkeyi hazırlıksız şekilde terk etmek zorunda kalan kişilerin hareketlilik süreçleri farklılaşmaya başlamıştır. Mevcut literatürde Taliban hükümeti sonrasında Afganların göç süreçlerinin yeteri kadar incelemeye alınmadığı saptanmıştır. Bu çalışma, Taliban’ın 2021’de iktidarı ele geçirmesi sonrasında Afgan göçünde meydana gelen değişmeleri (göçmenlerin yolculuk süreçleri, göçmen kaçakçılarının uygulamaları, göç rotaları) etraflıca incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında Van kent merkezinde ikamet eden 114 göçmen ile anket ve bunlardan konuya vakıf olduğu düşünülen 12 göçmen ile mülakat yapılmıştır. Bu bağlamda karma yöntem tekniğinden yararlanılmıştır. Sonuçlar, Taliban sonrasında göç süreçlerinin önemli ölçüde değişime uğradığını göstermiştir. Taliban yanlısı olmayan kurumlarda çalışan genç yetişkin bireylerin göç etme eğilimlerinin artığı, ulus-devletin korumacı ve engelleyici politikalarının neticesi olarak göç yolculuk süreçlerinin ve rotalarının daha zorlaştığı ve buna bağlı olarak da kaçakçılara verilen paranın önemli oranda arttığı tespit edilmiştir.