Çocukların Ödül ve Ceza Algıları ile Öğretmenlerin Disiplin Hakkındaki Görüşleri


Creative Commons License

Uysal H., Özen Altınkaynak Ş., Taşkın N., Akman B.

Dicle University Journal of Ziya Gokalp Faculty of Education, sa.33, ss.1-12, 2018 (Hakemli Dergi)

Özet

Öğretmenler tarafından ceza ile disiplinin sıkça karıştırıldığı ve istenmeyen davranışlara yönelik sıklıkla ödül-ceza stratejilerinin kullanıldığını öne süren alan yazından hareketle; bu araştırmada çocukların ödül-ceza algılarının ve öğretmenlerin disipline ilişkin görüşlerinin ne olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırmada, nitel araştırma desenlerinden olan durum çalışması kullanılmıştır. Amaçlı örneklem yöntemlerinden kolay ulaşılabilir örneklem yöntemi seçilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, Ankara ilinde resmi ilköğretim okullarında görev yapan 22 okul öncesi öğretmeni ve bu okulların anasınıflarına devam eden 69 çocuk oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanması için yarı yapılandırılmış çocuk ve öğretmen görüşme formları kullanılmıştır. Araştırmanın verileri betimsel nitel analiz tekniği kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular, çocukların daha çok ödülün maddi yönünü vurguladıklarını göstermektedir. Çocuklar tarafından oyundan çıkarılma-oyuna alınmama şeklindeki ikinci tip cezanın daha çok ifade edildiği göze çarpmaktadır. Araştırmaya katılan öğretmenlerin ödül ve ceza yöntemini kullanmalarının yanı sıra çocukları sürece dahil etmeden sınıf kurallarını belirleyerek disiplini sağlamaya çalışmaları, öğretmen merkezli katı disiplin anlayışının etkin olduğunu göstermiştir. Anahtar Kelimeler: ödül, ceza, disiplin, sınıf yönetimi, okul öncesi. 

The literature is based on discipline and punishment stirred frequently and often used to the reward-punishment strategy for unwanted behavior by teachers. This research aimed to determine what their views on the discipline of the teachers and perception of children about reward-punishment. Case studies method of qualitative research design was used in this research. Easily accessible sampling method of purposeful sampling was selected. The study group of this research consisted from 22 preschool teachers working in public primary schools in Ankara and 69 preschool children ongoing to these schools. Semi-structured interview children and teacher forms were used in the collection of data. Research data were analyzed using descriptive qualitative analysis technique. The findings from this study indicated that the rewards were stressed more materialistic by children. The second type punishment is noteworthy that the was more expressed by the children. Used of reward and punishment methods by teachers as well as provided discipline by defining the class rules without involving children had shown that teacher-centered approach of strict discipline were effective. Keywords: reward, punishment, discipline, classroom management, preschool.