KARL R. POPPER’IN SOSYAL BİLİMLERDE YÖNTEM ANLAYIŞI ÜZERİNE BİR İNCELEME


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe (Yl) (Tezli) (Muş Alparslan Ün.ortak), Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Dilek Ece

Danışman: Ahmet Eyim

Özet:

Bu çalışmanın amacı, Karl R. Popper’ın sosyal bilimlerde yöntem anlayışı üzerine bir inceleme yapmaktır. Popper doğa bilimlerinde kullandığı yöntemini sosyal bilimlere uyguladığından, sosyal bilimlere ilişkin yönteminin anlaşılması doğa bilimlerinde kullandığı yöntemin anlaşılmasıyla mümkündür. Popper’ın bilimsel yöntem anlayışı sistematik bir bütünlüğe sahiptir. Onun doğa bilimlerine uyguladığı yöntemde kilit rol oynayan eleştirel akılcılık ve yanlışlamacı yaklaşım biçimi, sosyal bilimler yönteminde de aynı işleve sahiptir. Eleştirel akılcılık ve yanlışlamacı yaklaşım, doğa bilimlerinde hataların elenmesiyle doğruya yaklaşma olanağı sağlamaktadır. Bu yaklaşım biçimi, sosyal bilimler alanında da yaşanılan sorunlara eleştirel bir bakış açısıyla çözümler üretmektedir. Böylelikle yapılan hatalardan ders çıkarılma imkânı var olur. Popper eleştirel akılcılığın toplumsal yaşama uygulanmasını da öngörmektedir. Ancak bu yönteminin toplumsal hayata uygulanabilmesi için özgür düşüncenin hâkim olduğu bir toplum olmalıdır. Bu toplum, onun tarafından açık toplum olarak isimlendirilir. Açık toplumlar, eleştirel akılcılığın egemen olduğu toplumlardır. Böylelikle açık toplumlar sosyal bilimler alanında daha yaşanılır bir dünya arayışı içinde olmakla belirginleşmektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, Doğa Bilimleri, Sosyal Bilimler, Eleştirel Akılcılık, Yanlışlamacılık