Tüketici Davranışları ve Fijital Pazarlama, Reha Saydan; Mehmet Emin Yaşar, Editör, Serüven Yayınevi, Ankara, ss.17-32, 2025
İnsanlar için alışveriş hayatın vazgeçilmez bir parçasıdır. Özellikle tarım toplumundan sanayi toplumuna geçiş, kendi ihtiyaçlarının neredeyse hiçbirini üretmeyen ve dışarıdan temin eden çok büyük bir kitlenin ortaya çıkması gibi nedenlere bağlı olarak alışverişin önemi çok daha hayati bir hal almıştır. İnsanların bir kısmı alışverişlerini sadece ihtiyaçlarının karşılanması için mecburi bir faaliyet olarak görürken bazıları ise alışverişi kendileri için boş zaman geçirmek, can sıkıntısını gidermek, yakınları ile vakit geçirmek, eğlenmek adına gerçekleştirecekleri bir faaliyet olarak görmektedir.
İnternetin insan hayatının hemen her bölümünde yeri vardır ve alışverişte de çok etkili bir şekilde yer edinmiştir. İnternetin; kolaylık, daha fazla ürüne ulaşılması, yaşanılan yerde bulunmayan ürünlere ulaşılabilmesi, ürünlerin ve markaların karşılaştırılması, daha fazla satıcıya ulaşılabilmesi, ürünlerin incelenmesi için zaman ve mekân kısıtı olmaması gibi avantajları internetten alışveriş yapılmasını oldukça cazip hale getirmiştir. Bazıları; kalabalıklardan uzak durmak, alışverişe daha az vakit harcanması, başkalarından hastalık kapma endişesi veya başkalarına hastalık bulaştırma endişesi gibi isteğe bağlı veya zorunlu nedenlerle fiziki alışverişe kıyasla internetten alışverişi tercih etmektedir. Bazıları da çıplak gözle görme, dokunma, koklama gibi duyu organlarıyla ürünleri daha ayrıntılı inceleme ve sosyal, psikolojik açıdan fiziksel alışverişi daha fazla tercih edebilmektedirler. Teknolojinin gelişmesine bağlı olarak fiziksel ve dijital alışverişin nispeten birlikte yapılabilmesine fırsat tanıyan fijital kavramı ortaya çıktı ve insanlara yepyeni bir alışveriş deneyimi sunmaya başladı. Fijital ile birlikte tüketiciler için yeni bir alışveriş deneyiminin olması ile birlikte işletmeler açısından yeni fırsatlar ortaya çıkmıştır.
Bu çalışmanın amacı nispeten yeni bir kavram olan fijital pazarlamanın temellerini açıklamaktır. Bu amaç kapsamında fijital kavramının ne olduğu, ilk olarak ne zaman ortaya çıktığı, fijital kelimesinin hangi kelimelerden türediği, fijital pazarlama kavramının ne olduğu, nasıl ortaya çıktığı, neden buna ihtiyaç duyulduğu, bütünleşik çok kanallı pazarlamadan (omnichannel marketing) fijital pazarlamaya dönüşüm, fijital pazarlamanın tüketime katkısı, fijital pazarlamanın avantaj ve dezavantajları ele alınmıştır.